Kültür Turizmi Uzmanı Mehmet Duman  |  [email protected]

Kimlikli kentler, coğrafya ve insan yaşantısı bakımından fark yarattıkları üzere toprağında yeşeren kültür, sanat ve edebiyat da özgün bir üslupla ortaya çıkar. Bu kimlikli kentlerden biri de Kars’tır. Kars, tarihi süreçte birçok medeniyete konut sahipliği yapmış, hem Anadolu hem de bir Kafkasya kentidir. Kars’ın tarihi, kültürel derinliği, Kars’la bütünleşmiş kalemlere ve direktörlere esin kaynağı olmuştur. Rus şair Puşkin, Namık Kemal ve Gürcü asıllı filozof Gurciyev, Nobel Edebiyat Ödüllü Orhan Pamuk ve Amerikalı müzisyen Bob Dylan üzere isimler kalemleriyle izler bırakmışlardır. Mecnun Meczup Olma, Kosmos, İnat Kıssaları, Soğuk üzere sanat sinemaları de Kars’ın filmografisini gözler önüne serer.

Müelliflerin yürüdüğü sokaklar

Son yıllarda Kars’a gelen yerli ve yabancı konuklar, kültür turizmine kişisel olarak ehemmiyet gösteriyor. Bir müellifin, şairin yürüdüğü sokaklar, yaşadığı yerler ya da sinemalara husus olan bir cadde adeta cazibe merkezi haline geliyor. Kültürel rotaların da gün geçtikçe ilgi alımlı hale gelmesiyle, 2010 yılında müellif Sezai Yazıcı’nın “Üç Rotada Kars Büyüsü” (PuşkinGurciyev-Kar Rotası) haritası ortaya çıktı. Günümüzde de Kars Valiliği ve Serhat Kalkınma Ajansı, Tarihi Kimliğiyle Kars Kenti ve Kars Vadisi üzere projelerle tarihi derinliği olan cadde ve meydanları restore ederek kültürel rotalara ulaşılabilirliği ve kültürel mirasın korunmasını hedefliyor. Puşkin’in gittiği Mazlumağa Hamamı’nı, Gurciyev’in uğradığı 12 Havariler Kilisesi’ni (Kümbet Camii) görmek; Orhan Pamuk’un Kar romanının geçtiği Kars sokaklarını adımlamak, Meczup Mecnun Olma ya da İnat Kıssaları üzere sinemalardaki Kars atmosferini yaşamak isteyenler, bir yandan da kentin kozmopolit yapısını ve gastronomik kimliğini de deneyimlemenin tadına varıyor. Bob Dylan’ın Kronikler isimli kitabında büyükannesi ve büyükbabasının Karslı olduğuna değinmesi enteresan gelse de bu aslında Kars’ın esaslı geçmişini yineliyor. Kim bilir, tahminen sizin de büyülendiğiniz bir öykünün rotası Kars’la buluşmaktadır