Hacettepe Üniversitesi koordinatörlüğünde yürütülen yerli aşı Turkovac’ın Faz-3 çalışmalarında bir müddet misyon yapıp ayrılan Prof. Dr. Murat Akova, daha evvel Faz-3 çalışmalarında yer aldığı Sinovac ile Turkovac’ı kıyasladı. Prof. Dr. Akova, Turkovac’ta Faz-3 çalışmasının şu anda 5 merkezde binin üzerinde istekli üzerinde devam ettiğini söyledi. Akova “Şu ana kadar bildiğim kadarıyla Turkovac aşısında rastgele bir yan tesirle karşılaşılmadı” dedi.

‘ÇALIŞMA DAHA KISA MÜDDETTE BİTEBİLİR’

Akova, aşının kullanılabilir hale gelmesi için Faz-3 çalışmasının olumlu sonuçlanması gerektiğine dikkat çekerek, “Eğer Sinovac aşısı kadar tesirli olduğu gösterilirse, ondan daha az tesirli olmadığı kanıtlanırsa o vakit alışılmış ki Turkovac aşısı onay alır. O vakit da üretim safhasına geçilecek. İnaktif aşıları üretmek çok kolay değil. Bunlar zahmetli işler. Büyük ölçüde virüsle uğraşıyorsunuz. Buradaki en kıymetli basamak bu bilimsel çalışmanın aşı lehine sonuçlanması, aşının başarılı olduğu gösterilmesidir. Şayet istenen seviyede gönüllüye ulaşılırsa, çalışma daha kısa müddette bitebilir” dedi.

‘VİRÜSÜN DEĞİŞİK KESİTLERİNE KARŞI ANTİKOR ÜRETİYOR’

Akova, Turkovac aşısının Sinovac’la eş bedel bir aşı olduğuna vurgu yaparak “Turkovac aşısı en iyi şöyle kıyaslanabilir; Türkiye’de yaygın kullanılan Sinovac aşısıyla eş kıymet bir aşıdır. Birebir sistemle hazırlanıyor. Sinovac aşısında Çin’deki bir hastadan izole edilmiş virüs. Buradaki bizim kendi hastalarımızdan elde edilen bir virüs. Ancak bu virüs daha evvelce hiç mutasyona uğramamış yepyeni virüs. Birinci salgın başladığında Vuhan’da ortaya çıkan temel virüs. Turkovac aşısının içerisindeki virüs de o. Turkovac aşısı da inaktif bir aşı. İnaktif aşıların şöyle özellikleri var; bunlar mRNA aşılarına nazaran, örneğin Biontech aşısına nazaran başlangıçta daha az ölçüde antikor üretiyorlar. Lakin virüsün değişik kesitlerine karşı daha yaygın antikor üretiyorlar. Çoklukla bu aşıların tesirleri daha kısa periyodik oluyor. Sinovac’ta da gördüğümüz üzere ikinci dozdan 3-4 ay sonra kandaki antikor seviyesi azalıp yeni bir hatırlatma dozu gerekebiliyor. Sinovac aşısı için söylenen şeylerin hepsi Turkovac aşısı için de muhtemelen hazırlanması, tesiri, tesirinin müddeti açısından söylenebilecek durumlardır. Benzeri sonuçlar çıkacağını kestirim ediyorum. Turkovac aşısının Sinovac aşısı kadar tesirli olacağını iddia ediyorum” diye konuştu.

‘ANTİKOR AZALIYOR LAKİN KORUYUCULUĞU DEVAM EDİYOR’

Akova, şu anda Delta varyantına karşı yüzde 100 esirgeyici aşı olmadığını belirterek “Sinovac’ta da bir müddet sonra antikor azalıyor fakat yeniden de koruyuculuğu devam ettiriyor. Artık tıpkı durumun Turkovac aşısı için de olması beklenebilir. Aslında bu bilimsel çalışmanın sonuçlanması bu açıdan da kıymetli zira şu anda Türkiye’de hakim olan virüs Delta varyantı. Münasebetiyle her iki aşının Sinovac ve Turkovac aşısının Delta varyantına karşı gözetici olduğu gösterilirse başarılı olacağı sonucuna varabiliriz. Natürel o sonucu beklemek lazım” tabirlerini kullandı.

‘AŞI YAŞININ 2 YAŞA KADAR İNDİĞİNİ GÖREBİLECEĞİZ’

Akova, çocukların aşılanması tartışmaları için de “Şu anda dünyanın farklı ülkelerinde yapılan çalışmalar var. Bunlardan bir tanesi Pfizer/BionTech firmasının 5-12 yaş ortasındaki çocuklara aşı uygulanmasını kapsayan çalışma. Şimdi yayımlanmadı, o bilgiler Amerikan Sıhhat Otoritesi’ne sunuldu. Sonuçları görmedik. Gerek Amerikan Sıhhat Otoritesi gerekse bilimsel bir mecmuada yayımlanıp hakem tenkidinden geçtikten sonra bu hususta daha kesin bir yargıya varmak mümkün. Ön izlenim o denli ki, bu yaş kümesinde aşı tesirli ve takip müddeti içerisindeki alışılmış kısa periyodik takip, güvenlik ve yan tesir açısından önemli bir sorun yokmuş üzere gözüküyor. Şayet bu kanıtlanırsa, emsal aşılarla mesela Çin’de yapılan çalışmalar var. Oradaki çalışmalarda aşı yaşının 2 yaşa kadar indiğini görüyoruz. Şayet bunlar da bilimsel olarak kanıtlanır, diğer bilim adamlarının tenkit süzgecinden geçer ve hakikat olduğu kabul edilirse, o vakit o denli anlaşılıyor ki kısa bir mühlet sonra aşı yaşının 2 yaşa kadar indiğini görebileceğiz. Şayet aşı yaşı daha da aşağı iner ve toplumda yaygın bir duruma gelirse o vakit pandemi denetiminde kıymetli bir adım atılmış olacaktır” diye konuştu.