Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün, temmuz ayına ait sanayi üretimi, perakende ciro ve toplam ciro bilgilerini açıkladı. Açıklanan tüm dataların evvelki aya nazaran artış kaydettiği, hem üretimin hem de tüketimin pandemi öncesi seyrine döndüğü görüldü. Temmuz datalarını Twitter’dan yaptığı paylaşımla kıymetlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, temmuzda sanayi üretiminin yıllık bazda yüzde 4.4, perakende satış hacminin de yüzde 11.9 arttığını vurguladı. Bilgilerdeki yükselişe dikkati çeken Albayrak, şunları kaydetti:

“Ülkenin geleceğine güvenen, inanan tüm üreticilerimizin eline emeğine sıhhat. Temmuzda yıllık bazda sanayi üretimi yüzde 4.4, perakende satış hacmi yüzde 11.9 arttı. Ayrıyeten inşaat, ticaret ve hizmet bölümlerinde de ciro endeksi temmuz ayında yıllık yüzde 20.2 yükseldi.”

Türkiye birinci üçte

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank da Twitter hesabından yaptığı paylaşımında, Türkiye’nin, sanayi üretiminde yıllık yüzde 4.4’lük artış performansıyla İrlanda, Norveç ve Çin’in akabinde 4’üncü, aylık yüzde 8.4’lük artış performansıyla da Portekiz ve İspanya’nın akabinde 3’üncü sıraya yerleştiğini bildirdi. Varank, şunları kaydetti:

“Aylık bazda tüm alt kalemler olumlu gerçekleşti. Üretimde global iktisatta olumlu ayrışmaya devam ederek, birinci 3’te yerimizi aldık. Uyguladığımız önlemler gerçek dalı canlandırdı. 3. çeyrekte yüksek büyüme bekliyoruz.”

Büyümeye yansır

Sanayi üretim endeksi temmuzda 118.7 ile şubat ayından bu yana gördüğü en yüksek düzeye çıktı ve Türkiye’de Kovid-19 hadisesinin görüldüğü mart ayı öncesindeki düzeylere geri dönüldü. Bu gelişmeyi kıymetlendiren ekonomist Haluk Bürümcekçi, mayıstan bu yana tabandan dönüşün başladığını, toparlanmanın ölçülü güç kazandığını söyledi. Bürümcekçi, “Güncel sinyaller, karantinaların kaldırılması sonrası haziranda yakalanan ivmenin üçüncü çeyrekten itibaren büyüme datalarına olumlu yansıyabileceğini düşündürmektedir” dedi.

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar tarafından yayımlanan raporda da, “Haziranda atılan olağanlaşma adımlarının olumlu tesiri görülüyor. Yakalanan müspet ivme ağustosta da devam edebilir” denildi.

Ticaret öne çıkıyor

Takvim tesirinden arındırılmış sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet dalları toplamında ciro endeksi, temmuzda geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 20.2 arttı. Toplam cironun alt ayrıntılarına bakıldığında, temmuzda yıllık bazda sanayi dalı ciro endeksi 20.2, inşaat ciro endeksi yüzde 14.9, ticaret ciro endeksi yüzde 32.9 artarken, hizmet ciro endeksi yüzde 12.5 azaldı.

Toplam ciro endeksi temmuzda aylık bazda da yüzde 11.7 arttı. Aylık bazda sanayi kesimi ciro endeksi yüzde 12.1, inşaat ciro endeksi yüzde 11.5, ticaret ciro endeksi yüzde 11.4, hizmet ciro endeksi yüzde 11.9 arttı.

Endüstride imalat hareketi

Sanayi üretim endeksi, temmuzda aylık bazda yüzde 8.4, yıllık bazda da yüzde 4.4 artış gösterdi. Endüstrinin alt bölümleri incelendiğinde, temmuzda madencilik ve taş ocakçılığı dalı endeksi 2019’un birebir ayına nazaran yüzde 4.9 azalırken, imalat sanayi kesimi endeksi yüzde 5.1, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı dalı endeksi yüzde 1.4 arttı. Aylık bazda da imalat sanayi dalı endeksi yüzde 8.6, madencilik ve taş ocakçılığı dalı endeksi yüzde 5.4, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı dalı endeksi yüzde 6.4 artış kaydetti.

Perakendede ikili artış

Perakende cephesinde hem satış hacmi, hem de ciro arttı. Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi, temmuzda yıllık bazda yüzde 11.9, aylık bazda yüzde 9.5 arttı. Bu devirde besin dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 13, otomotiv yakıtı satışları yüzde 6.4, besin, içecek ve tütün satışları ise yüzde 5.9 artış gösterdi.

Cari fiyatlarla perakende ciro temmuzda geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 21.4 arttı. Tıpkı ayda besin dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 27.3, besin, içecek ve tütün satışları yüzde 24.3, otomotiv yakıtı satışları yüzde 3.3 arttı. Perakende ciro temmuzda bir evvelki aya nazaran de yüzde 10.7 yükseldi.

Tüketici AVM’lerde

Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Perakende Ciro Endeksi, temmuzda evvelki aya nazaran yüzde 33.5 artarak 303 puana ulaşırken, ziyaretçi sayısında da yüzde 37.2’lik artış yaşandı. Temmuzda, hazirana nazaran kategoriler bazında değerli artışlar görüldü. Cirolar yiyecek-içecekte yüzde 72.3, ayakkabıda yüzde 43.8, giyimde yüzde 43.1, hipermarkette de yüzde 22.7 yükseldi.