Batman’ın tarihi Hasankeyf ilçesinde bulunan karşıt üçgen süslemeli mezar taşlarının ilçeye mahsus olduğu düşünülüyor. Tarihi Hasankeyf ilçesinde hafriyat çalışmaları Mardin Artuklu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zekai Erdal başkanlığında 6 sanat tarihçisi, arkeolog, antropolog, 2 restoratör ve 4 stajyer öğrenciyle sürdürülüyor.

Hasankeyf Hafriyat Lideri Doç. Dr. Zekai Erdal, AA muhabirine, hafriyat çalışmalarının tarihi yerleşkede bulunan Büyük Saray ve etrafında devam ettiğini söyledi.

Hasankeyf Kalesinin bilimsel yayınlar da dikkate alındığında Roma periyodundan bugüne kesintisiz bir geçmişinin olduğunu bildiren Erdal, tarihi yerleşkenin yakınında bulunan 12 bin yıllık Hasankeyf höyüğünün bulunmasının Roma periyodundan evvel de bir ömrün olduğuna işaret ettiğini kaydetti.

Büyük Saray’ın doğusundaki duvarların önünde bulunan ve 1820’lerden bugüne ulaşan mezarlarda derine gerçek bir çalışma yapıldığını aktaran Erdal, böylelikle Büyük Saray duvarını ortaya çıkarmaya çalıştıklarını belirtti.

Türk İslam mimarisindeki mezarlıkların baş şahidesi, ayak şahidesi yahut tek şahide halinde olduğunu lakin Hasankeyf’te yaptıkları çalışmalarda ilçeye mahsus bir mezar taşı bulduklarını anlatan Erdal, şöyle devam etti:

“Hasankeyf’e özgü olarak pehle taşlarının ortasında kulak gibisi, üçgen bir çıkıntı olduğu örnekler karşımıza çıkmıştır. Bu çıkıntılarda kimileri sade olduğu üzere bir kısmında yazı bir kısmında süsleme örnekler karşımıza çıkar.

Bu mezar tipi Hasankeyf etrafında esaslı bir mazisi olan Ahlat, Bitlis, Silvan, Diyarbakır, Siirt yöresindeki mezarlıklarda ve alanda yaptığımız incelemelerde bulunmamaktadır.”Hasankeyf’te keşfedilen farklı yapıdaki mezar taşlarını alanında uzman bilim insanlarıyla paylaştıklarını bildiren Erdal, bu mezar tipolojisinde bir mezar taşının bugüne kadar tespit edilmediğini vurguladı.

Erdal, “Bulduğumuz mezar taşlarının tipolojisini sorduğumuzda hocalarımız da bu usul bir mezarın bu vakte kadar Anadolu’nun başka yerlerinde rastlamadıklarını söylediler. Buna paralel olarak bu pehle taşındaki (mezarın yan taşı) çıkıntının, mezar taşlarının, mezar tipolojisinin Hasankeyf’e özgü olduğunu söylememiz yerindedir.” tabirlerini kullandı.