GÖKHAN KAM İstanbul – İnançsız kuşkusuyla numunesi alınan eserler testlere gönderildi ve 41 maske markası “güvensiz ürün” olarak belirlendi. Bakanlık, inançsız olduğu tespit edilen 41 maskeye ilişkin marka, model ve seri numaralarını İnançsız Eser Bilgi Sistemi (GÜBİS) üzerinden kamuoyuyla paylaştı. Milliyet olarak GÜBİS üzerinden paylaşılan bu maskelerden kimilerinin internet üzerinden hâlâ satışta olduğunu tespit etti. Türkiye’nin en büyük e-ticaret sitelerinde satışı yapılan inançsız maskeler, vatandaşların sıhhatini hiçe sayıyor.

Yüksek fiyat

O maskelerden biri Türkiye’nin en çok girilen e-ticaret sitesi üzerinden satılıyor. İnançsız eserler ortasında yer alan D.. isimli markaya ilişkin “N95” virüs muhafazalı maskenin fiyatı 45 TL. Markanın internette satışı yapılan maskenin açıklamasında ise “EN149 standartlarına uygun 3 panelli 5 katlı teneffüs koruyucu” diye yazıyor. Bir diğer maske ise A… isimli firmaya ilişkin. Maske, internet sitesinde 25 tanesi 200 TL’den satışa sunulmuş. Eser açıklamasında ise, “Ürünümüz CE EN ayrıyeten ISO 13485 medikal eserler ve tıbbi aygıt kalite idare evrakına sahip, N95 FFP2 muhafaza sınıfına sahiptir. Dört katmanlı nanwoven kumaştan üretilmiş olup Avrupa standartlarında 2 katmanlı meltblown içermektedir” tabirleri yer alıyor. Bakanlık kontrollerde bu eserin “TS EN 149+A1 Standardı’nın ‘Filtre Materyalinin Nüfuziyeti’ deneyinden geçememesi nedeniyle inançsız olduğunu belirtti.

Yasaklı maskelerden bir oburu ise T…FFP1 ventilli maske (20’li Paket). Maskenin satış sitesindeki ilanında, “Mikrop, virüs ve aspest üzere ince tozlara karşı kullanıma uygundur” yazıyor. İnançsız eserlerde teşhir edilen bu maskenin de piyasaya arzı yasaklandı. Lakin maskeler internette hâlâ 20 tanesi 89.90 TL’ye satılıyor. Toplatılan bir öbür maske ise V… M….. markasına ilişkin. Maskenin tıpkı internet sitesinde 2 satıcısı bulunuyor. Maske birinde 25’li paketi 225 TL başkasında ise 49.50 TL’ye satılıyor.

‘Bulaşı artar’

Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Gereç Mühendisliği Kısmı Dr. Öğretim Üyesi İlkan Özkan, merdivenaltı, uygun olmayan maskelerde birtakım katmanları eksik kullanıldığına dikkat çekerek, şunları dedi: “Maskede katman eksilttiğinizde fiyatı düşecektir, daha fazla geçirgen olabilir, münasebetiyle da koruyuculuğu düşük olur ve fazla yayılım olabilir. Ağızdan çıkan partikül standarda uygun olmayan maskede 1.5 m’ye değil 3 m’ye kadar gidebilir. Beşerler 1.5 m arayı korurken o maske onları korumuyor olabilir. Yol üzerinde bile satılan maskeler var. Beşerler bunları alıp takıyorlar ve ‘Maskemi de taktım güvendeyim’ diye düşünüyor.”

Ege Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Zafer Kurugöl, “Uygun olmayan maskeyi taktığınız vakit kendinizi korunmadığınız üzere onun getirdiği rahatlıkla arayı ihlal edince bulaşma riski artar” dedi. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Öğretim üyesi Prof. Dr. Kenan Midilli de, “Yeterince tutmayan maske risk oluşturur. Maskenin yanlışsız düzgün takılmaması da risk oluşturur. Bu maskeler bir mühlet sonra takmamakla tıpkı şeye dönüşür. Korunduğunuzu zannedersiniz. Bunlarda bulunulacak her türlü taviz bulaşma riskini arttırır” dedi.