Keşfin ardındaki yetişmiş insan gücü ve teknik birikimin en az keşif kadar değerli olduğunu belirten Amiral Kutluk Hürriyet’ten Musa Kesler’e şunları söyledi:

“İlk çağdaş ulusal savaş gemisi ‘MİLGEM’in açtığı muvaffakiyet yolu gemi inşasında güç işler yapmak uğraşlarına da büyük bir yol gösterdi. Artık Türkiye’de sivil gereksinime yönelik de arama (ve bir mühlet sonra sondaj) gemileri inşa edilebilir hale geldi. Şu an Doğu Akdeniz’de araştırma yapan Oruç Reis gemisi örneğin alanındaki çağdaş ve yüksek teknoloji kapasiteli gemi. Satın alınıp modernize de edilen sondaj gemilerimiz de (Fatih, Yavuz, Kanuni) birebir biçimde çağdaş ve son jenerasyon örnekler.”

“TÜRKİYE BIRINCI 10’DA”

“Bunların derin denizlerle araştırma ve arama sondajı yapabilecek güçleri var. Bu gemilerle dünya klasmanında denizde arama-bulma yapabilecek gemi sahibi ülkeler ortasında birinci 10’a girdiğimizi birçok değerlendirmede görüyoruz.”

“KEŞİFTE BÜYÜK BİR TEKNİK EMEK VAR”

Karadeniz bizim açımızdan pek inançlı bir deniz. Rastgele bir tehdit yok. Muhtemel gelişmelere karşı da Donanmamızın uyguladığı güvenlik işbirliği muahedeleri yürürlükte (Karadeniz Deniz Kümesi, Ahenk Harekatı, Kıyı Güvenlikçiler İşbirliği gibi). Buradan başlayarak bir güç keşfi yapabilmemiz bence keşfin kendisinden daha değerli. Birinci olarak başka denizlerde yapılabilecek benzeri çalışmalara da örnek oluyor. Elbette ki bu keşfin gerisinde büyük bir emek var. Teknolojiyi kullanabilen insan gücü var. Bu türlü bir araştırmayı yapabilmek için oradaki dataların uzun ve meşakkatli çalışmalarla yazılım ve jeoloji ve petrol mühendislerince karargâh çalışmaları yapmış olmasını gerekiyor.

“SONDAJ KARARI KOLAY DEĞİL, 800 FARKLI VERI GEREK”

Mesela rastgele bir noktada deniz tabanını sondaj maksatlı delme kararı için 700-800 civarında değişik kaynaklı veri çeşitli programlarda bir ortaya getirilerek tahliller yapılıyor. Bu teknik çalışmalar en az keşfin kendisi kadar değerli. Denizin delinmesi kararı o denli kolay verilebilen bir karar değil. Hasebiyle Türkiye’nin bu teknik birikime ve bu birikime sahip insan kaynağına sahip olduğunu göstermesi açısından da bu keşif çok kıymetli. Hepsi memleketler arası normlara dayalı çalışmalar bunlar. Bu çalışmaları bizim kendi başımıza yapabiliyor olmamız bize çok büyük karlar sağlıyor. Teknik olarak bize gösteriyor ki Karadeniz’de yapabiliyorsak her yerde yapabiliriz. Akdeniz’in rastgele bir yerini delebilecek durumda olduğumuzu gösteriyor bu birikim. Libya önündeki çok güçlü olduğu tabir edilen (Giant 1 ve 2) kaynakları değerlendirebilecek teknik birikime sahip olduğumuz ortada.

“TÜRKİYE ASLANLAR MASASINDA…”

Ben birçok bakımdan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın Türkiye’yi bu çeşit başarılarla çok ileri noktalara götürebileceğini düşünüyorum. Çok geniş bir grup çalışması bu alışılmış ki. Bu başarıyı başlangıç noktası alarak alıp dünya çapında bir şirket olma yolunda TPAO ilerleyebilir, ilerletilmelidir de. Bunun için şirketin güçlendirilmesi, yatay, düşey entegrasyon eksikliklerini giderilmesi lazımdır. Bu başarıyı bu bakımdan burada bırakmamak, maksimize etmek lazım. İç politik tasalara da bu hamleyi kurban etmemek lazım. Düzgün işlenirse ve TPAO’nun gerekli teknik muhtaçlıkları karşılanırsa bu muvaffakiyet çok ileri gidecektir. Her ne kadar gaz-petrol fiyatları düşük düzeyde ise de bu güç çalışmaları Türkiye’yi uçuracak potansiyelde bir alandır. Bu keşifle Türkiye adeta aslanlar sofrasına bir sandalye çekmiş durumda lakin oturması için eksiklerini tamamlamak zorunda….