Bakan Varank, Diess’in talebi üzerine iki defa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştüğünü, Türkiye’ye yatırım planını anlattığını vurgulayarak “Madem küresel bir markaysanız, kârınızı düşünüyorsanız siyasi karar vermemeniz lazım. Şayet bu şirket halka açıksa siz aslında yatırımcınızı kandırıyorsunuz. Kârlı olanı değil size yapılan siyasi baskılara nazaran karar veriyorsunuz demektir. Bunu da kendilerinin basına beyan etmiş olmaları üzücü ve altı çizilmesi gereken bir husus” diye konuştu.

Türkiye’deki bütün yatırımcılara eşit davrandıklarının altını çizen Varank, “Türkiye’ye yatırım yapan bu devirde kazanır. Küresel olarak firmalar bizimle gelip görüşüyor. Bu işten de biz değil Volkswagen kendisi kaybeder. Zira yatırımcısını ekonomik değil siyasi kararlarla aldattığını kendileri itiraf etmiş oldu. Biz kendi araba projemize güveniyoruz. Bizim yatırımcıya kapımız açık. Türkiye, önümüzdeki devirde dünyanın üretimde parlayan yıldızı olacak. Türkiye’ye yatırım yapan kazanacak” dedi.

Bakan Varank, EMD’yi kabulünde konuştu

Bakan Varank, İktisat Muhabirleri Derneği (EMD) Lideri Turgay Türker ile beraberindeki idare heyeti üyelerini kabul etti. Görüşmede, pandeminin tesirleri, yatırımlar, teşvikler, Türkiye’nin Arabası, hammadde tedariği, konteyner üretimi ve Volkswagen’in Türkiye’ye yatırım yapmaktan vazgeçmesi kararı ile ele alındı. Bakan Varank, yaptığı açıklamada özetle şunları kaydetti:

“Oldukça meşakkatli bir seneyi geride bırakıyoruz. Bir virüsün olağan kaidelerde geçirdiği mutasyon bile bir ülkeyi etkileyebiliyor. Hizmet kesimini derinden sarsmış bir hastalıktan kelam ediyoruz. Önümüzdeki devirde hizmet bölümüne bağlı iş alanlarında çok daha hoş gelişmeleri görebileceğiz. Türkiye olarak kendimizi şanslı görüyoruz. Sahiden salgının başından itibaren hayli faal bir virüsle gayret süreci geçirdik. Proaktif olduk ancak panik de yapmadık. Yabancı ziyaretçilerle konuştuğumuzda ‘Bu süreci çok iyi yönettiniz’ diyorlar. Bu süreci hoş götürdüğümüzü düşünüyorum. Bu salgın, tüm dünyada tedarik zincirlerini etkiledi. Ülkeler, birinci baştaki panik havasının akabinde başlarını iki elinin ortasına alıp düşünmeye başladılar. Bu devir daha fazla dayanışmanın olması gereken bir periyot. Tek tedarikçiyle, tek kutuplu bir dünyayla artık sistemi devam ettirmek çok mantıklı ve mümkün değil. Yeni arayışlara, partnerlere, ortaklara yöneldiklerini görüyoruz. Bu iştiraklerden, arayışlardan Türkiye’nin kazanan olabileceğine biz yüzde yüz inanıyoruz. Bunun sinyallerini alıyoruz.”

“Yatırım iştahı devam ediyor”

Bilhassa yatırım tarafında büyük ivme olduğunu belirten Bakan Varank, “Yatırım iştahı hem ulusal hem memleketler arası alanda önemli halde devam ediyor. 2019 ve 2020’yi karşılaştırdığımızda teşvik dokümanında yüzde 30’luk bir artış görüyoruz. Türkiye üreten bir ülke ve her türlü gereksinimini karşılayabilen bir ülke. Türkiye nitril eldiven üretilmeyen bir ülkeydi. Bu dalın tamamı Uzakdoğu’daydı. Şu anda üç firma birden nitril eldiven yatırımı yapıyor. İnşallah mart ayında kendi ülkemizde üretilen eldivenler kullanılacak. Çok kolay bir şey lakin biz bunu maskede de gördük. Olmadığında ne kadar kıymetli olabildiğini, ülkelerin birbirleriyle savaş çıkarma noktasına geldiğini gördük. Yatırım tarafındaki bu iştah, bizim gerçek yolda olduğumuzu gösteriyor. Bu iştahın devam etmesini bekliyoruz. Bunun, üreten Türkiye’ye kazandıracağını görüyoruz. Geçen sene 4 bin 875 teşvik evrakı düzenlemiş, bu sene 9 bin 335 teşvik dokümanı düzenlenmiş. İmalat endüstrisinde yalnızca 2 bin 948 evrak vermişiz 2019’da, bu sene verdiğimiz evrak adedi 6 bin 419. Hem yatırım artıyor hem de imalat yatırımı artıyor. Biz gelecekten sahiden umutluyuz. Pandemi devrine karşın girişimcilerimizin muvaffakiyetleri hepimizi gururlandırıyor. Ben size bundan üç sene evvel Türkiye’de bir oyun firması 1.8 milyar dolara ulaşıp Amerikalılar tarafından satın alınacak desem inanır mıydınız? Lakin pandemiye karşın bir oyun firması 1.8 milyar dolar bedelle satıldı. Konjonktürün ve milletlerarası Türkiye’nin konumlanmasının tam yerinde olduğunu görüyoruz” diye konuştu.

Türkiye’nin Arabası

Türkiye’nin Arabası için geçen sene yaptığı takvim açıklamasını yineleyen Bakan Varank, “Bu yılın sonunda arabamızın ön gösterimini yapacağız. 2020 yılında fabrikamızın temelini atacağız. 2022’nin sonunda da araçlarımız seri üretim bandından inecek” tabirlerini kullanarak, bu takvimde an itibariyle bir değişiklik olmadığının altını çizdi. Varank, “Covid olmasına karşın takvimle uyumlu gidiyoruz. Arabamız hakikaten beğenildi. Kime gösterdiysek çok beğendi, halkımız çok olumlu yaklaşıyor. Otomobil konusu herkesi ilgilendirdiği için bir sahiplenme var. Tenkitler var, işte ‘Global firmalarla çalışıyorsunuz. Kesimlerin bir kısmını yurt dışından alacaksınız bu nasıl yerli araba?’ Ben onun örneklerini veriyorum. Şu anda küresel tedarik zincirlerine baktığınızda hangi araç yüzde 100 bir ülkenin kendi toprakları içinde üretiliyor ki? Nasıl rekabetçi olacaksınız, insanların daha fazla satın almasını ikna edeceksiniz ona nazaran bir siyaset izliyorsunuz. Bu yüzde 100 fikri mülkiyet hakları ülkemize ilişkin olan, mühendisliğini kendi insanımızın yaptığı, doğal ki tedarikçileri ortasında öteki beşerler olabilir, bir arabadan bahsediyoruz ve dünya otomotiv sanayisi o kadar süratli gelişiyor ki buna biz artık araba demiyoruz, bu artık akıllı bir eser. Türkiye, çok değerli bir otomotiv üreticisi. 33 milyar dolar otomotiv, yedek kesim ve mühendislik ihracatı yapan bir ülke. Şayet siz yalnızca tedarikçiyseniz genel merkezlere bağlı dönüşümü yapabilirsiniz. Biz Türkiye’nin Arabası ile Türkiye’de bu kabiliyetleri kendimiz tetikleyeceğiz, geliştireceğiz ve Türkiye’de mobilite ekosistemi oluşturacağız. Burada hiçbir ıstırap yok. İnşallah 2022’nin sonunda bu araçlar banttan indiğinde tüm Türkiye’nin gurur duyduğu bir aracı karşımızda daima birlikte göreceğiz” halinde konuştu.

Birinci araçlar büyükelçilere

Bakan Varank, gönlünden geçeni şu sözlerle açıkladı:

“Benim gönlümden geçen bir şey var. Birinci çıkan araçlar dünyadaki bütün büyükelçiliklerimize birer tane göndermek istiyorum ki büyükelçilerimiz gururla o ülkelerde o araçlara binsinler, ülkelerin caddelerinde bizim arabamızla gezsinler. Tüm dünyaya bunu göstersinler, bu türlü bir hayalim var. Bunu da başarabilirsek güzel bir şey olur diye düşünüyorum.”

Hammadde tedariği

Hammadde kahrının bu periyotta birkaç farklı daldan geldiğini söyleyen Bakan Varank, “Demir-çelikten, ağaç, suntadan şikayetler geliyor. Biz bunların tamamını tek tek kıymetlendiriyoruz. Üreticileri bir ortaya getirip meseleleri çözmek istiyoruz. Bazen arka niyet arayan yorumlar oluyor. Her periyotta fırsatçılar olmuştur, olacaktır. Biz bunlarla uğraş ediyoruz. Demir çelik kesimindeki fiyat artışı hakikaten olağandışı. Ancak bunun sebebi, demir çelik fiyatlarının küresel piyasalarda belirlenmesi. Sizin buna müdahale etme bahtınız yok. 240 dolarlarda olan hurda fiyatları 480 dolara çıkmış. Kur maliyetleri bindiğinde fiyatların yükseldiğini görüyoruz. Bu süreksiz bir süreç. Şubat ayına baktığınızda yaprak kımıldamadığı için fiyatların aşağı indiğini gördük. Pandemi sürecinde bu çeşit fiyat oynamaları olacaktır. Kâfi ki arka niyetli olanları ayıralım. Lakin üreticiyi mağdur etmeyecek formda dengeyi kuralım. Mesela biz dallara yazı yazdık. Demir çelikle ilgili meşakkati olan kim varsa bize göndersin. Pandemi sürecinde şunu gördük, dünyada bir alkol külfeti olacak. Kolonya üreticilerine, ‘Bu kolonya çok kıymetli hale gelecek, insanımızın buna erişmesi lazım’ dedik. Kolonyacılar, ‘Bize x fiyatından hammadde sağlamayı garanti ederseniz biz asla artırım yapmayacağız’ dediler ve kelamlarını tuttular. Hammadde üretmeyen şeker fabrikaları alkol üretmeye başladı. O denli bir düzenek kurduk ki ne alkol fiyatlarında oynama oldu ne de kolonyacılar fiyatlarını arttırdılar. Harika vakitlerde harika önlemler almak durumundayız” açıklamasında bulundu.

Konteyner inisiyatifi

Süngerde Türkiye’de kapasite kurulması gerektiğinin altını çizen Varank, “Kapasite kurmak isteyen üreticiler var. Enteresan bir örnek vereyim. Birtakım ihracatçılarımız konteyner bulmakta dert çekiyor. Zira dünyadaki konteyner piyasası Çin’in elinde. Şayet Uzakdoğu’dan bu tarafa konteyner gelirse onlar da boş konteyneri doldurup ihracat yapabiliyorlar. Artık kümeleri bir ortaya getiriyoruz. Neden bu konteyner işi Türkiye’de yok? Konteyner üretmek üzere inisiyatif başlatıyoruz. Kâfi ki bizim ihracatçımız da konteyner muhtaçlığı olduğunda konteyner bulabilsin” dedi.

Volkswagen’in Türkiye kararı

Volkswagen kararıyla ilgili çok konuşmadığını, başından beri bir süreç yürüttüklerini belirten Varank şu tabirleri kullandı:

“VW CEO’su Diess’in bana yazdığı mektup var. ‘Biz Türkiye’yi çok kıymetli bir ülke olarak görüyoruz. Türkiye’de yatırım yapanın kazanacağını biliyoruz.’ Burada açıkça şunu da belirtiyor: ‘Ben şahsî olarak Türkiye’yi çok kıymetli bir pazar, üretici olarak görüyorum, yatırım yapmanın hakikat olduğunu biliyorum lakin pandemi sürecinde araba sanayisinde büyük oynaklık oldu. Biz ve idare konseyimiz yeni yatırım yapma isteklerinden vazgeçti. Bütün tahlillerini mevcut fabrikalarında güncellemeye giderek çözmek istiyorlar. Zira dalın ne olacağını bilmiyoruz.’ Kendisi iki kere geldi Sayın Cumhurbaşkanımızla görüşmek için. Bizim talebimiz değil, kendisi geldi, ne yapmak istediklerini anlattı. Bize resmi açıklaması bu fakat şunu da biliyorum, açık konuşalım. Bu şirketler küresel şirketler lakin idare şuralarına baktığınızda lokal idarelerin yani eyaletlerin burada tesiri var, sendikaların iştiraki var, yabancı ortaklar var.

‘Türkiye olarak değerli bir ekonomiyiz’

Tüm bu istikrarları tutarak yatırım kararları alıyorlar. Olağan ki burada siyaseten bu işi istemeyenlerin olduğunu biliyorduk. Zati basına yaptığı açıklamalarda Diess bunu da söyledi. Lakin şunu bilmemiz lazım. Madem küresel bir markaysanız, kârınızı düşünüyorsanız siyasi karar vermemeniz lazım. Şayet bu şirket halka açıksa siz aslında yatırımcınızı kandırıyorsunuz. Kârlı olanı değil size yapılan siyasi baskılara nazaran karar veriyorsunuz demektir. Bunu da kendilerinin basına beyan etmiş olmaları üzücü ve altı çizilmesi gereken bir konu. Birinci toplantıda kendilerine şu cümleyi kurduğumu hatırlıyorum. Bakın, biz Türkiye olarak kıymetli bir ekonomiyiz, küresel yatırımcıyı çok önemsiyoruz ancak bu işi yapacaksak lütfen ekonomik karar verin, siyasi karar vermeyin. Siyasi karar verecekseniz bu işe başlayıp gücümüzü harcamayalım. O gün bize dedikleri ‘Asla siyasi karar vermeyeceğiz.’ Ben tıpkı noktadayım. Biz bağlarımızı uluslarımızın çıkarları için kuruyoruz. Türkiye’ye yatırım yapan yatırımcının hem kendisinin hem ülkemizin kazanacağını biliyoruz. Bütün yatırımcılara eşit davranıyoruz. Türkiye’ye yatırım yapan bu periyotta kazanır. Küresel olarak firmalar bizimle gelip görüşüyor. Bu işten de biz değil Volkswagen kendisi kaybeder. Zira yatırımcısını ekonomik değil siyasi kararlarla aldattığını kendileri itiraf etmiş oldu. Biz kendi araba projemize güveniyoruz. Bizim yatırımcıya kapımız açık. Türkiye, önümüzdeki devirde dünyanın üretimde parlayan yıldızı olacak. Türkiye’ye yatırım yapan kazanacak.”