11 Eylül’de başlayacak olan Üstün Lig öncesi geri sayım başladı. Futbolseverler, heyecanla birinci başlama vuruşunu beklerken, 42 hafta sürecek maraton öncesi kimi soruların karşılıkları merak ediliyor. Futbolcuların nefesleri kesecek lig maratonuna nasıl hazırlanmaları gerektiğinden, yapılan kondisyon ve yükleme idmanlarının oyuncuları nasıl etkileyeceğine kadar tüm merak edilenleri Spor fizyoterapisti ve idman fizyoloğu Armad Gözbek cevapladı.

Futbolcular 42 hafta sürecek lig maratonuna nasıl hazırlanmalı?

Ligimizde oynayan futbolcularımız 42 haftalık çekişmeli bir maratona başlayacaklar. Olağanda 34 hafta oynanan ligimizin 2020-2021 döneminde 42 hafta oynanması, atletlerimizin aerobik kapasitelerini (akciğer dayanıklılığı) önemli manada zorlayacaktır. Bu süreçte atletlerimiz kondisyonlarını ve dayanıklılıklarını her vakit olduğundan daha da yüksek tutmalıdırlar.

Pandemi nedeniyle verilen 3 aylık ortanın akabinde oynanan lig ve sonrasındaki kısa müddet 42 haftalık lig öncesi atlet sıhhati ismine nasıl bir risk oluşturur?

Pandemi nedeniyle verilen 3 aylık orta atletlerimiz açısından önemli eksiklikler ortaya çıkarttı. Toplumsal medyadan gördüğümüz kadarıyla atletlerimiz kendileri ferdi idmanlarına disiplinli bir biçimde devam ettiler. Lakin maalesef bu idmanlar kâfi gelmemekte. Atletlerin kadro ile bir arada yapılan idmanlardan uzak kalması, hem grup içi ahenk sıkıntılarını, hem de maç kondisyonlarını ve motivasyonlarını etkiledi. Kişisel idmanlar elbette ki sportmenlerin kas kuvvetlerinin, uyumlarının ve kondisyonlarının gerilemesini engelledi, lakin atletlerimiz bu süreçte top hakimiyetlerini, rakiple birebir çabaları üzere motorik işlevlerini geliştirmekte eksik kaldılar.

Dönem öncesi yapılan kondisyon ve yükleme idmanları lig başladığında oyuncuları nasıl tesirler?

Dönem öncesi yapılan kondisyon ve yükleme idmanları, atletlerin dönem müddeti boyunca yaralanmamaları ve olağanda 34 hafta iken bu dönem 42 hafta oynanacak çekişmeli dönemin kritik son haftalarına daha canlı, daha az yorgun girmelerini sağlayacaktır. Bu kondisyon ve yükleme idmanlarının dozlarının çok iyi ayarlanması gerekmektedir. Bu noktada kulüplerin kondisyoner, kuvvet kondisyon koçlarının ve antrenman fizyologlarına büyük sorumluluk düşmektedir. Ayrıyeten sportmenlerin biyomekanik problemlerini çözmek ismine korrektif (düzeltici) idman programları oluşturulmalı ve dönem boyunca atletlerimizin bu antrenmanları sistemli yapıyor olmaları takip edilmelidir.

Oluşacak uzun periyodik lig ortalarında (bay geçme, ulusal maç vs.) futbolcular bu süreci nasıl yönetmeli?

Lig ortaları, futbolcularımızın eksikliklerini tamamlamaları için harika bir fırsat. Bilhassa kronik yaralanmaları olan futbolcular bu ortalarda sıhhat takımlarıyla ve kondisyonerlerle çok disiplinli çalışarak kendilerini bu uzun lig maratonunda daha canlı ve sağlıklı tutarak gruplarına daha fazla randıman sağlayabilirler.

Futbolcular yaralanma riskine karşı nasıl tedbir almalı?

Uzun lig maratonu futbolcularımızda yaralanma riskini maalesef ki artırabilir. Spor fizyoterapistleri olarak yaralanmaları engellenebilir ve engellenemez olarak ikiye ayırırız. Darbeye bağlı olan yaralanmaları engellenemez; Atletin kendi dayanıklılık ve kuvvete eksikliği nedeni ile olan yaralanmaları (koşarken kas yırtılmaları vb.) ise engellenebilir olarak ayırırız. Engellenebilir yaralanmaların önüne geçmek için kadrolarımızın sıhhat gruplarının rolü her zamankinden daha büyük olacaktır. Dönem başlamadan evvel iyi bir kıymetlendirme ile futbolcuların eksiklikleri belirlenmeli ve 42 haftalık ağır maratonu en az yaralanma ile kapatmaları için hem futbolcuların, hem sıhhat takımlarının hem de kuvvet kondisyon grubunun özverili bir halde çalışmaları gerekmektedir. Buradan hem futbolculara hem de ekip takımlarına muvaffakiyetler diliyorum.

Futbolcular ağır maratonda dinlenme ve beslenmeyi nasıl yapmalı?

Aslında her disiplindeki sportmenler dinlenme ve beslenmelerine dikkat etmelidirler. Beslenme açısından kulüplerimizin beslenme uzmanlarının işlerini en iyi formda yaptıklarına eminiz. Birebir vakitte bir idman fizyoloğu olarak kendi tavsiyem, atletlerimizin sıvı tüketimine ve uyku tertiplerine dikkat etmeleridir. Sıvı tüketimi açısından konuşursak, atletlerin hidrasyon (su tüketimi) ile bedenlerinden yorgunluğu yaratan unsurları uzaklaştırmaları mümkündür. Uyku açısından ise atletlerle birlikte her birey uyku hormonu olarak tanımladığımız Melatonin hormonunun bedende uygun halde salgılanması için uyku saatlerini tertipli tutmaları, uyunulan ortamın büsbütün karanlık olması ve uyumadan evvel uzun müddetler telefona bakılmamasına dikkat etmeleri gerekir. Ligimizde oynayan futbolcular açısından konuşursak, bu ağır maratonda elbette ki futbolcularımızın dinleme imkanları daha az olacaktır. O yüzden verilen bay haftalarında sportmenler dinlenmelerine dikkat etmeli ve her vakit uykularına dikkat etmelilerdir.