Çeşme Alaçatı ve Urla Zeytineli bölgelerini içine alan “Çeşme Kültür ve Turizm Müdafaa ve Gelişim Bölgesi”, 13 Eylül 2019’da Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile ilan edilmişti. Şubat 2020’de bölgenin hudutları tekrar belirlenirken Çeşme’nin Alaçatı Mahallesi’nde 178; Urla’daki Zeytineli Mahallesi’nde ise 333 arazi turizm yatırımlarına tahsis edilme gerekçesiyle kamulaştırılmıştı. Turizmciler tarafından olumlu karşılanan karar, bölge halkı, çevreciler ve mimarlardan büyük reaksiyon toplamıştı. TMMOB, İzmir Barosu, EGEÇEP Derneği, İzmir Tabip Odası ve kimi vatandaşlar kelam konusu kararı yargıya taşımıştı. 13 Mayıs 2020’de yayımlanan bir öbür Cumhurbaşkanı kararı ile ise bu kamulaştırmaların tamamı kaldırılmıştı.

Kamulaştırma programından çıkarılan “Çeşme Gelişim Bölgesi” ile ilgili geçtiğimiz günlerde dikkat çeken bir gelişme yaşandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2021 yılı bütçe teklifinde, Alaçatı ve Zeytineli bölgelerinin kıyı kısmındaki özel mülkiyete ilişkin taşınmazlarının kamulaştırılacağına yönelik tabirlere yer verildi. Teklif kitapçığında, yasaya nazaran Kültür ve Turizm Muhafaza ve Gelişim Bölgeleri ve turizm merkezlerinde bulunan, bakanlık tarafından turizm hedefli değerlendirilmesinde fayda görülen taşınmazlardan gerçek ve hukukî şahıslar ile vakıflara ilişkin olup turizm işletme dokümanına sahip olmayanların bakanlıkça kamulaştırılacağı hatırlatılarak şunlar kaydedildi:

“KTKGB hudutları içinde kalan Alaçatı ve Zeytineli Bölgelerinin kıyı bölümündeki özel mülkiyete ilişkin taşınmazların bütüncül planlama kararları oluşturulmasına imkân sağlamak üzere kamulaştırılmasına gereksinim bulunmaktadır.”

166 milyon metrekare

İzmir Çeşme Kültür ve Turizm Muhafaza ve Gelişim Bölgesi, yaklaşık 166 milyon 240 bin metrekare alanı kapsıyor. Bölgede yer alan tescilli ve cebel nitelikli orman alanları ile ağaçlandırma alanlarının toplamı 5 bin 250 hektarı; deniz alanı ise 20 milyon metrekareyi buluyor. Bölgedeki tescilli mera alanlarının 6 milyon metrekare, zeytinlik alanlar ve tarım alanlarının ulaştığı toplam alanın ise yaklaşık 783 bin 573 metrekareye ulaştığı biliniyor. Proje alanı dahilinde yaklaşık 3 bin 400 dikili tarım toprağı, 4 bin 400 mutlak tarım yeri, 7 bin 900 marjinal tarım toprağı bulunuyor. Proje alanına dahil edilen kıyı uzunluğu ise yaklaşık 47 kilometre.