GÖKHAN KARAKAŞ İstanbul – Ege Bölgesi’nin kuzeyindeki son sulak ekosistem olan Akçay Sulak Alanı’nının yapılaşma tehdidi bölgede yaşayanları ve doğaseverleri ve doğaseverleri harekete geçirdi. Akçay Sulak Alanı’nın bir kısmının Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin hafriyat alanı olarak kullanmasını engelleyen doğaseverler 200 villadan oluşan bir inşaatın başlaması üzerine yeni bir dava açarak alanın korunmasını istedi. 165 kuş tipinin hayat alanı olan Akçay Sulak Alanının korunması gerektiğini belirten Kaz Dağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Muhafaza Derneği Lideri Süheyla Doğan, inşaatın bölgenin doğal hoşlukları kadar turizm kıymetini de yok edeceğini belirtti.

165 kuş tipi yaşıyor

Akçay Sulak Alanının Kuzey Ege’nin az ekosistemlerinden biri olduğunu söyleyen Tabiat muhafaza siyasetleri uzmanı Levent Erkol ise, “Sulak alan Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası kontratlarla müdafaa altında olan 165 kuş tipi ile jenerasyonu global düzeyde yok olmak üzere olan yılan balıklarının ülkemizdeki kıymetli ömür alanları arasında” dedi.

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi (BBB), Kuzey Ege Bölgesi’nin son sulak ekosistemi Akçay Sulak Alanı’nın bir kısmını hafriyat alanı olarak kullanması çevrecilerin reaksiyonu üzerine engellenmişti. Edremit Körfezi içinde yer alan bölgeye hafriyat dökümü engellenmesine karşın bir yıl boyunca dökülen moloz yığınları kaldırılamamıştı. Doğaseverler yüzlerce bitki ve hayvan çeşidine hayat alanı olan sulak alandaki molozların kaldırılması için çabalarken öbür etraf tehditlerine karşı gayrete başladı. Akçay Sultan Sazlığı ve Sulak Alanı’nın imara açılarak hem sanayi hem konut bölgesi yapılacağını öğrenen sivil toplum örgütleri birleşerek dava açtı.

Akçay Sulak Alanının bir kısmında, Edremit Tarıma Dayalı İhtisas Sera Organize Sanayi Bölgesi (ETDİOSB) kurulmasının ekosistem üzerinde büyük tahribat yaratacağını belirten Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Muhafaza Derneği, Yeşil Niyet Derneği, Edremit Etraf Sıhhati ve Doğayı Müdafaa Derneği, Tabiat Derneği, Tabiat Araştırmaları Derneği ve S.S. Proje Konutu Üretim, Eğitim, İşletme ve Etraf Muhafaza Kooperatifi’nden oluşan bileşenler Balıkesir Nöbetçi Yönetim Mahkemesi Başkanlığı’na başvurdu.

İnşaat ruhsatı verildi

Akçay Sazlığı ve Sulak Alanı’nın 111 çeşit kuş tipine ve kuşağı kritik derecede tehlike altında olan yılan balıklarına (Anguilla anguilla) mesken sahipliği yaptığını belirten Kaz Dağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Muhafaza Derneği Lideri Süheyla Doğan, ulusal kıymete haiz sulak alan statüsünün tescillenmesi için bir kampanya yürüttüklerini belirtti.

Bölgede Akçay Enginkent Projesi isminde bir yapılaşmanın başladığına dikkat çeken Doğan, ulusal ve memleketler arası yasa ve kontratlara nazaran sulak alan özelliğindeki 148 hektar büyüklüğündeki alanın korunamadığına vurguladı. Doğan, “Türkiye’de kaydedilen 491 kuş çeşidinden yüzde 33’üne denk gelen 165 kuş çeşidi Akçay Sazlığı ve Sulak Alanı’nda görülüyor. Sulak alan ayrıyeten Dünya Doğayı Muhafaza Birliği‘nin (IUCN) tükenme riski global ölçekte yüksek olan yani Kırmızı Liste’de yer alan yılan balıklarının da hayat alanı. Sulak alanda Türkiye’nin taraf olduğu Ramsar Sözleşmesi’ne ters biçimde inşaat faaliyetleri yürütülüyor. 148 hektar arazinin bir kısmına inşaat ruhsatı verildiğini 200 villa yapılacağını öğrendik. Meğer varlıklı biyoçeşitliliğiyle ülkemiz için kritik derecede kıymetli Akçay Sulak Alan ekosistemi, bütünlüğü bozulamaz bir yapı” dedi.

‘Kuzey Ege’nin ender sulak alanlarından’

Tabiat muhafaza siyasetleri uzmanı Levent Erkol ise şunları söyledi: “Akçay Sulak Alanı, Kuzey Ege’nin ender kıyı sulak alanlarından biri. Burası Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası mukavelelerle müdafaa altında 165 kuş cinsinin yanında kuşağı global düzeyde yok olmak üzere olan yılan balıklarının ömür alanlarından. Türkiye gerek global iklim krizi ve yanlış tarım siyasetleri sebebiyle birçok sulak alanını kaybetti.

Yok oluşlar çağında bir sulak alanın, hele ki Akçay üzere az bir kıyı lagünün kaybedilmesine ulusal ve milletlerarası mevzuatların yanında kamu vicdanında göz yumulamaz. Akçay Sulak Alanı’nı kaybetmek yalnızca Edremit Körfezi’ni değil Saros’tan Gediz’e tüm kuzey ege kıyı sulak alanlar sisteminin anahtar halkasını kaybetmek demektir.”